Khác với thị trường điện thoại thông minh là cuộc chơi của những thương hiệu nước ngoài thì thị trường nhà thông minh (smarthome) các công ty công nghệ Việt Nam lại đang ưu thế trước các thương hiệu đến từ Mỹ và EU. Điều đáng lo ngại nhất hiện nay các các sản phẩm Trung Quốc đội lốt có thể làm “nát thị trường” đầy tiềm năng này.
☄ Nhà thông minh là gì?
Nhà thông minh (Smarthome) là kiểu nhà được lắp đặt các thiết bị điện, điện tử có thể được điều khiển hoặc tự động hoá hoặc bán tự động, thay thế con người trong thực hiện một hoặc một số thao tác quản lý, điều khiển. Hệ thống điện tử này giao tiếp với người dùng thông qua bảng điện tử đặt trong nhà, ứng dụng trên điện thoại di động, máy tính bảng hoặc một giao diện web.
Bảng công tắc cảm ứng ở đầu gường với 2 nút On/Off và 4 nút điều khiển theo ngữ cảnh
Với hệ thống smarthome, chủ nhà có thể điều khiển, quản lý căn nhà mọi lúc. Như vậy sự khác biệt với một ngôi nhà bình thường mà việc điều khiển thiết bị điện đều thực hiện bằng cách thủ công cơ học theo nguyên tắc Mở/Tắt (On/Off) thì Smarthome đã tiến lên một đẳng cấp khác về điều khiển, quản lý thiết bị một cách thông minh hơn rất nhiều.
☄ Trở lực khiến nhà thông minh chưa phổ biến tại Việt Nam
Mặc dù công nghệ đã phát triển rất nhanh và thiết bị di động thông minh như smartphone, tablet đã quá phổ biến với người dân nhưng có 3 nguyên nhân khiến nhà thông minh chưa trở thành trào lưu tại Việt Nam.
Rào cản về tâm lý. Dù công nghệ IT đã tiến nhanh như vũ bão, việc sử dụng quá lâu công tắc cơ đã tạo ra một tâm lý chung cho người dân là không cần thiết phải thay đổi cho dù cách điều khiển này tiềm ẩn nhiều nguy cơ tai nạn, cháy nổ và hao tổn điện năng ngoài ý muốn. Đa số người dân mặc định rằng lắp Smarthome là không cần thiết dù họ có đủ điều kiện làm việc đó.
Giá thành đắt đỏ. Chính vì các sản phẩm smarthome du nhập Việt Nam thì nó cũng có giá “trên trời” với hệ thống tối thiểu cũng 500-700 triệu, thậm chí lên đến 1-2 tỉ đồng. Do vậy smarthome gần như được mặc định dành cho các đại gia siêu giàu, dư thừa tiền bạc mới xài.
E ngại về sự phức tạp và thiếu ổn định khi sử dụng. Ngoài tâm lý, giá cả thì hầu hết mọi người đều có chung suy nghĩ smarthome là “càng hiện đại thì càng… hại điện” – tức ngại việc công nghệ cao sẽ khó sử dụng hơn công tắc On/Off. Bên cạnh đó, e ngại về chất lượng, sự thiếu ổn định cũng khiến người dân không tiếp cận smarthome.
☄ Smarthome Việt Nam tấn công vào các điểm yếu để thay đổi cục diện
Nắm bắt được 3 điểm yếu cốt lõi của thị trường smarthome tại Việt Nam nên một số công ty công nghệ Việt đã chủ động tấn công vào chính những trở lực này để tạo ra sự xoay chiều. Hiện nay trên thị trường smarthome đang nổi lên 2 công ty công nghệ “thuần Việt” là BKAV của Nguyễn Tử Quảng và ACIS của nhóm cựu Sinh viên và tuyển Robocon Bách Khoa TP.HCM.
Nếu như BKAV đã nổi tiếng với phần mềm quét virus thì ACIS là công ty được coi là “hạt giống đỏ” trong Vườm ươm doanh nghiệp của Khu công nghệ cao TP.HCM và hiện tại đang chiếm khoảng 70% thị phần phía Nam. Điểm chung của sản phẩm 2 đơn vị này đều làm chủ được khâu thiết kế, sản xuất và đều sử dụng hệ truyền dẫn không dây (wireless).
Cựu sinh viên ĐH Bách Khoa TP.HCM khóa 1999 nói: “Tiêu chí sản phẩm ACIS đầu tiên là dễ lắp đặt vì có thể áp dụng ngay ở ngôi nhà hiện hữu, chỉ cần tháo công tắc cơ vào lắp công tắc cảm ứng với kích thước tương tự mà không cần đục tường, phá vách để đi dây. Thứ hai, do làm chủ công nghệ và trực tiếp sản xuất nên sản phẩm chỉ có giá thành bằng 1/7 hay 1/10 của nước ngoài, chẳng hạn với 30 triệu cũng áp dụng cho căn hộ 100m2. Thứ ba, sản phẩm dễ sử dụng, không cần cài đặt hay thiết lập chương trình phức tạp. Thứ tư, sản phẩm phải bền-ổn định nên hệ thống ACIS bảo hành đến 5 năm và 1 đổi 1”.
Nhưng điều lo ngại nhất hiện nay là thị trường đang có nhiều sản phẩm gắn mác của Mỹ, EU song thực chất do Trung Quốc sản xuất, giá rất rẻ nhưng chất lượng phập phù. Nếu khách hàng không biết sử dụng các sản phẩm này rồi bị trục trặc thì họ sẽ quay ra chê bai công nghệ smarthome để lại làm nát thị trường và khiến các công ty công nghệ Việt Nam ở lĩnh vực smarthome bị vạ lây”.